Als je door Nederland rijdt, kun je ze niet missen: windmolens. Overal staan ze. In weilanden, langs de snelweg en zelfs op zee. Maar hoeveel energie leveren ze nou echt? En is dat eigenlijk veel in vergelijking met andere energie-opwekkers?
Hoe werkt een windmolen?
Voordat we over getallen gaan praten, eerst even een snelle uitleg. Een windmolen vangt de wind met zijn wieken. Die wieken draaien rond, en dat zet een generator aan het werk. En hierdoor ontstaat vervolgens elektriciteit. Het klinkt simpel, en dat is het in de basis ook. Maar er zit meer achter.
Windmolens zijn zo ontworpen dat ze maximaal gebruik maken van de wind. De wieken zijn speciaal gevormd om zoveel mogelijk luchtstromen te vangen. Wanneer de wind de wieken raakt, ontstaan er liftkrachten, net zoals bij de vleugel van een vliegtuig. Hierdoor gaan de wieken draaien.
De generator in de molen zet die draaibeweging om in elektriciteit. Hoe sneller de wieken draaien, hoe meer energie er wordt opgewekt. Maar dat werkt alleen binnen een bepaalde bandbreedte. Bij te weinig wind gebeurt er niets, en bij te harde wind wordt de molen uit veiligheid uitgezet.
Ook de locatie speelt een grote rol. Een windmolen op een open veld of aan zee vangt veel meer wind dan een molen die tussen hoge gebouwen staat. Daarom zie je windmolens logischerwijs vaak op plekken waar het lekker waait.
Hoeveel energie levert een windmolen?
Een moderne windmolen op land levert meestal tussen de 2 en 5 megawatt (MW). Oké, dat klinkt technisch, maar wat betekent het precies? Laten we het wat concreter maken.
Een windmolen van 3 MW kan per jaar genoeg energie opwekken voor ongeveer 3.000 tot 4.000 huishoudens. Dat betekent dat zo’n molen ervoor zorgt dat al die gezinnen hun lampen kunnen laten branden, hun apparaten kunnen opladen en hun huizen kunnen verwarmen – mits ze elektrische verwarming hebben natuurlijk. Stel je eens voor hoeveel impact dat heeft! En dat is nog maar één windmolen.
Windmolens op zee zijn nog een ander verhaal. Die zijn vaak veel groter en krachtiger. Een moderne offshore windturbine kan makkelijk meer dan 10 MW opwekken. De Haliade-X, een van de grootste windmolens ter wereld, levert zelfs 14 MW. Dat is genoeg om meer dan 15.000 huishoudens van stroom te voorzien.
Offshore windmolens hebben bovendien het voordeel dat ze op plekken staan waar de wind bijna altijd waait, wat ze nog efficiënter maakt.
Wat gebeurt er als het niet waait?
Je denkt misschien: leuk en aardig, maar wat gebeurt er als het niet waait? Geen wind betekent toch geen energie? Dat klopt deels, maar gelukkig komt dat in Nederland niet vaak voor. We hebben hier een gematigd klimaat met redelijk constante wind, vooral aan de kust en op zee.
Een windmolen heeft wel een minimale windsnelheid nodig om te draaien. Meestal is dat ongeveer 3 meter per seconde, wat neerkomt op een licht briesje. Als de wind harder waait, neemt de opbrengst toe. Maar er is ook een maximum. Bij stormachtige wind, vanaf ongeveer 25 meter per seconde, worden windmolens stilgezet om schade te voorkomen.
Toch draaien windmolens gemiddeld best vaak. Hoeveel energie ze daadwerkelijk opleveren, hangt af van hun capaciteitsfactor. Dit is een percentage dat aangeeft hoeveel van hun maximale capaciteit ze benutten. Op land ligt dit vaak tussen de 20 en 30 procent. Op zee, waar de wind stabieler en sterker is, kan dit oplopen tot 40 procent of meer. Zelfs als het een dagje minder waait, dragen windmolens dus flink bij aan onze energievoorziening.
Waarom zijn windmolens belangrijk?
Windmolens zijn superbelangrijk voor onze energietoekomst. Ze wekken schone energie op, zonder CO2-uitstoot. Dat is hard nodig, want we willen de opwarming van de aarde beperken. Hoe meer windmolens we hebben, hoe minder we afhankelijk zijn van gas, kolen en andere vervuilende energiebronnen.
Maar er is meer. Windenergie is duurzaam en raakt nooit op. Zolang de wind blijft waaien kunnen we energie blijven opwekken. Het is een van de belangrijkste wapens in de strijd tegen klimaatverandering. En hoewel sommige mensen vinden dat windmolens niet mooi zijn, wegen de voordelen zwaar op tegen de nadelen. Ze zijn essentieel voor een groene toekomst.
Daarnaast zorgt de groei van windenergie voor werkgelegenheid. Van het bouwen en onderhouden van windmolens tot het ontwikkelen van nieuwe technologieën – het levert banen op in allerlei sectoren. En dat is ook goed nieuws voor de economie.
Samenvattend
Een windmolen levert ergens tussen de 2 en 10 MW, afhankelijk van het type en de plek. Dat betekent energie voor duizenden huishoudens. Op zee zijn ze nog krachtiger en efficiënter.
Windmolens draaien helaas lang niet altijd op volle kracht, maar ze doen wel een flinke duit in het zakje.
