Als je een modern huis hebt, is de kans groot dat je mechanische ventilatie in huis hebt. Deze slimme systemen zorgen ervoor dat frisse lucht naar binnen stroomt en vervuilde lucht wordt afgevoerd. Maar hoe gebruik je mechanische ventilatie optimaal? In dit artikel geven we je een aantal handige tips om je ventilatiesysteem in topvorm te houden.
Waarom mechanische ventilatie belangrijk is
Onze huizen worden steeds beter geïsoleerd. Goed voor je energierekening, maar minder ideaal als het gaat om frisse lucht. Zonder een ventilatiesysteem kan het binnen benauwd worden en kunnen vocht en schadelijke stoffen zich ophopen. Mechanische ventilatie zorgt voor een continue luchtverversing, zodat je huis comfortabel en gezond blijft.
1. Zet je systeem niet uit
Het klinkt verleidelijk: waarom niet even de ventilatie uitschakelen om energie te besparen? Toch is dit geen goed idee. Mechanische ventilatie werkt continu om vocht, CO₂ en andere onzichtbare vervuilers af te voeren. Als je het systeem uitzet, stapelt vocht zich snel op, wat kan leiden tot schimmel en een muffe geur. Laat het systeem dus altijd aanstaan, ook als je niet thuis bent.
2. Pas de ventilatiestand aan waar nodig
De meeste mechanische ventilatiesystemen hebben meerdere standen. Gebruik deze slim:
- Laag (stand 1): Geschikt voor rustige momenten, zoals ’s nachts of als je alleen thuis bent.
- Middel (stand 2): Handig voor overdag, zeker als er meerdere mensen in huis zijn.
- Hoog (stand 3): Schakel deze in tijdens het koken, douchen of een feestje met veel gasten. Zo voorkom je dat vocht en geurtjes blijven hangen.
Een handige tip: vergeet niet de stand weer terug te zetten naar een lager niveau als dat kan. Je wilt natuurlijk niet onnodig energie verspillen.
3. Maak de ventilatieroosters schoon
Je ventilatieroosters doen al het zware werk door lucht aan- en af te voeren. Maar na verloop van tijd kunnen ze verstopt raken met stof en vuil. Neem de roosters minimaal eens per drie maanden af met een stofdoek of stofzuiger. Hardnekkig vuil? Haal de roosters los (als dat kan) en spoel ze af met wat lauwwarm water.
4. Onderhoud de kanalen
Stof en vuil hopen zich niet alleen op bij de roosters, maar ook in de ventilatiekanalen. Professionele reiniging is ongeveer eens in de 5 jaar aan te raden. Een schone luchtweg betekent een efficiënter systeem én schonere lucht in huis.
5. Let op de filters (voor balansventilatie met WTW)
Heb je een ventilatiesysteem met warmteterugwinning (WTW)? Dan spelen filters een cruciale rol. Deze filters houden vuil en stof tegen, maar raken op den duur verzadigd. Vervang ze minimaal twee keer per jaar, bijvoorbeeld in het voorjaar en najaar. Schoonmaken tussendoor kan ook helpen om ze langer mee te laten gaan.
6. Ventileren is niet hetzelfde als luchten
Even een raam openzetten voelt misschien fris, maar het verstoort de balans van je mechanische ventilatie. Zeker in de winter kan koude lucht zorgen voor een inefficiënt systeem en hogere stookkosten. Wil je toch luchten? Zet dan het raam niet langer dan 10 minuten open en zorg dat de ventilatie aanblijft.
7. Let op bij verbouwingen
Als je gaat klussen of verbouwen, kan er veel stof in de lucht komen. Zet de ventilatie op een hogere stand en dek de roosters tijdelijk af om te voorkomen dat het systeem volloopt met bouwstof. Vergeet niet na afloop alles weer schoon te maken.
8. Energiezuinig gebruik en onderhoud
Mechanische ventilatie verbruikt stroom, maar moderne systemen zijn behoorlijk energiezuinig. Wil je nog meer besparen? Kies voor een systeem met een CO₂- of vochtmeter. Deze reguleert de ventilatie automatisch, afhankelijk van de luchtkwaliteit.
Een goed onderhouden ventilatiesysteem is niet alleen gezonder, maar gaat ook langer mee. Maak er een gewoonte van om regelmatig schoon te maken en check minstens één keer per jaar of alles naar behoren werkt. Twijfel je over de staat van je systeem? Schakel dan een specialist in.
Met deze tips haal je het maximale uit je mechanische ventilatie en zorg je voor een frisse, gezonde leefomgeving.
